190. Տրված բարդ բառերի առաջին արմատները փոխելով՝ նոր բարդ բառեր ստացի´ր:
Վարդագու յն, ճերմակահեր, օձաձև, արշավախումբ, անաչյա, շիկահեր, շղթայակապ:
191. Մի բառով գրի՛ր:
ա) Ո՞վ է, որ սովորում է դպրոցում: Այդպես կոչում են նաև նրան, ով որևէ արհեստ է սովորում-սովորող
բ) Ո՞վ է, որ ղեկավարում ու ցուցմունքներ է տալիս, ով առաջին դիրքն է գրավում ու իշխում է: Այսպես են կոչում նաև նրան, ով ճանապարհ է ցույց տալիս, առաջնորդում է-առաջնորդ:
գ) Ինչպե՞ս է կոչվում շինության ուղղահայաց մասը, որ ծառայում է շենքը մասերի բաժանող միջնորմ: Դա նաև բարձր պատնեշ է, պարիսպ-պատ:
դ) Ինչպե՞ս է կոչվում այն հասկացությունը, որով արտահայտում ենք իրերի, երևույթների և իրադարձությունների տևողությունը: Դա չափվում է դարերով, տարիներով, ամիսներով, շաբաթներով, օրերով, ժամերով և այլն-ժամանակ:
ե) Ո՞վ է այն պաշտոնական անձը, որը վարում է դատավարությունը և գործի մասին դատավճիռ կամ որոշում է ընդունում-դատավոր:
զ) Ինչպե՞ս է կոչվում այն հասկացությու նը, որով արտահայտվում է գիտակցության մեջ անցյալի տպավորությունները սյահելու և վերականգնելու կարողությունը-հիշողություն:
192. Ակ, իկ, ուկ ածանցներով տրված բառերից նոր բառեր կազմի´ր: Այստեղ այդ ածանցները փոքրացնում կամ քնքշացնո՞ւմ են:
ա) Թափանց(ել)-թափանցիկ, շրջ(ել)-շրջիկ, մարտ(նչել)-մարտիկ, սիրտ, ճմլ(ել)-սրտաճմլիկ, ճանճ- քշ(ել):
բ) Օրեն(ք)-օրինակ, ճաշ-ճաշակ, ախորժ-ախորժակ, սահուն-սահնակ, պահել-պահակ, ընդուն(ել)-ընդունակ, մոլոր(ել)-մոլորակ, գիտ(ենալ)-գիտակ, պատվիր(ել)-պատվիրակ:
գ) Կտր(ել)-կտրուկ, դիպ(չել)-դիպուկ, խուսափ(ել)-խուսափակ:
193. Ի՞նչ է նշանակում՝
Հեռախոս-հեռախոսը հեռախոսային կապի, համակարգի մեջ մտնող սարք, որը ծառայում է ձայնային ինֆորմացիայի հաղորդման և ընդունման համար, դպրոցական-սովորող, ուսանող, ձայնագրիչ, ականջ-մարմնի մի մաս, որով մենք ձայն էնք լսում:
194. ա) Բառերն ածանցների օգնությամբ այնպես փոխիր, որ անձ ցույց տան: Թվիր այն ածանցները, որոնք օգնեցին, որ ուրիշ բառերից անձ ցույց տվող բառեր ստանաս:
Ա. Երգել-երգիչ, ուսուցանել-ուսուցիչ, նկարել-նկար, գործել-, բնակվել-բնակիչ, հսկել-հսկիչ, լողալ-լողորդ, վարել-վարորդ, հաճախել-հաճախորդ, գնել-գնորդ, որսալ-որսող, պահել-պահող, սուտ ասել-սուտասան, իշխել-իշխան, վեպ ասել-, այցելել, վրեժ առնել, երկրպագել-երկրպագող:
Բ. Հունձ-հնձող, ուղի-ուղղորդ, թագ, զեն(ք), դատ, ձի-ձիավոր, այգի, հնոց, ջրաղաց, խանութ, նախիր, ուղտ, պարտեզ, էշ:
195. Ուշադրությո´ւն դարձրու Ա. Բ. Գ. շարքերի նախադասությունների կետադրությանը, կետադրական տարբերությունները գտի´ր և օրինաչափությունը փորձի´ր բացատրել:
Ա. Հյուրն աոաջ անցավ ու ներկայացավ.
-Բժշկապետ Նոբ:
Եթե խոսքին կասկածող էր լինում, ավելացնում էր.
-էս հասակս քաշեր, նո՞ր պիտի սուտ խոսիմ:
Թորոսիկը հարցրեց.
-Պապե՜, նավր մեզ ո՞ւր պիտի տանի:
Մարգարը նայեց թոռան կայտառ աչքերին, աչքերի մեջ տեսավ անհետ կորած որդու պատկերը և զսպելով իրեն՝ ասաց.
-Մեր երկիրը, յավրիս…
Բ. — Իսկ փաստաթուղթ ունե՞ք,- հարցրեց տարօրինակ այցելուի տեսքից շփոթված հայրիկը:
-Տղա ջան, ի՞նչ հետաքրքիր զրուցակից ես, ափսոս, նոր իմացա,- զարմացավ հայրիկը:
-Տղա ջան, նստիր այգում, մենք շուտով կգանք,- ասաց հայրիկր:
Գ. — Այն ժամանած պարոններ, ես դեռ ուսանող էի,- սկսեց նա անմիջապես,- բնակվում էի Մոսկվայի ծուռ փողոցներից մեկում:
-Ա՜խ, ի՜նչ գեղեցիկ է, ի՜նչ գեղեցիկ է,- կրկնում էր նա ան- դադար,- երևում է, որ նվիրողը ճաշակով մարդ է:
-Հրատարակե՞լ,- կրկնեց նա,- երբե´ք:
196. Ընդգծված բառը փոխարինի´ր տրվածներից նրանով, որը հարմար է:
ա) Պապս հին ժամանակներից մնացած այդ ամրոցի մասին շատ հետաքրքիր պատմություն Էր պատմում:
Չհամոզեցիք, իմ հին մտքին եմ մնում:
Լքված ու հին խրճիթը կամաց-կամաց ավերվում Էր:
Պապս հնադարյան ժամանակներից մնացած այդ ամրոցի մասին շատ հետաքրքիր պատմություն Էր պատմում:
Չհամոզեցիք, իմ առաջվա մտքին եմ մնում:
Լքված ու հնավուրց խրճիթը կամաց-կամաց ավերվում Էր:
Հինավուրց, հնամյա, հնադարյան, վաղնջական, վաղեմի, նախնական, առաջվա, խարխուլ:
բ) Իջավ մութն ու կամաց-կամաց ծավալվեց քաղաքի ու նրա շենքերի վրա:
Զրույցր ծավալվեց ու մեկ Էլ հասավ նրան, ինչ կարծես թե գաղտնի էր պահվում:
Փռվել, սփոփվել, տարածվել, ընդարձակվել :
գ) Նա գանձը թաղել էր հովտի միակ կաղնու տակ:
Ճանապարհի երկայնքով, իրարից մի քանի մետր հեոու, սյուներ էին թաղել:
Խրել, հորել, ծածկել:
🌼Նարե Գրիգորյանի բլոգ ❤️ 