Մի քանի նախադասությամբ ներկայացնել Հայկական լեռնաշխարհը։
Թվարկել Հայկական լեռնաշխարհի երեք մեծ լճերը։
Ուրմիա լիճ
Վանա լիճ
Սևանա լիճ
Թվարկել Հայակական լեռնաշխարհի գետերը։
Արաքս
Հրաստան
Դեբեդ
Կուր
Տիգրիս
Նշել թե ո՞րն է Հայակական լեռնաշխարհի և ՀՀ գլխավոր տարբերությունը։
Տարածքը փոքրացել է
Համացանցից դուրս գրել տեղեկություններ Վանի թագավաորության դիցարանի մասին։
Ի՞նչ է Մհերի դուռը։
278. Փակագծերում տրված բայերը գրի´ր պահանջված ձևով (ներկա):
Գեղեցիկ կենդանիներ են կարմիր կապիկները: Նրանք շիկակարմիր բուրդ ունեն, սև մռութիկ ու սպիտակ կուրծք: Նրանք տափաստանը գերադասում են անտառից, շների պես մեծ ոհմակներ (կազմել) կազմում և մանրակրկիտ (զննել) զննում կոճղարմատներն ու փտած ծառաբները, միջատներ ու թռչնաբներ (փնտրել) փնտրում, (շրջել) շրջում քարերը, որ որդ, կարիճ, սարդ կամ այլ համեղ խորտիկներ գտնեն: Ժամանակ առ ժամանակ (կանգնել)կանգնում են հետևի ոտքերին ու շուրջը (դիտել) դիտում: Իսկ եթե խոտը բարձր (լինել) լիներ, այնպես (ցատկել) ցատկում, ասես ոտքերի տակ զսպանակ կա: Վտանգի ամենափոքր նշանի դեպքում անգամ բարձր (ճչալ) ճչում են ու գլխապատառ (սլանալ) սլանում կանաչի միջով: Վազելիս էլ մի թեթր (օրորվել) օրորվում էր, փոքրիկ, շեկլիկ վարգաձիերի նման:
279. Նախադասությունն ընդարձակի´ր՝ ինչպե՞ս, ի՞նչ ձևով կամ ինչքա՞ն հարցերին պատասխանող բառեր կամ բառակապակցություններր ավելացնելով:
Հիվանդը դեղը կուլ չտվեց:- Ինչպե՞ս հիվանդը դեղը կուլ չտվեց
Երկինքր մթնել էր- Երկինքը մթնել էր, որովհետև անձրև էր եկել
Ծերունին հոգնել էր- Ծերունին հոգնել էր, քանի որ շատ էր աշխատել
Արջը կարծես փոքրացել էր
Քանդակագործի արհեստանոցում քեզ էի սպասում-Քանդակագործի արհեստանոցում քեզ էի սպասում, քանի որ ուզում էի մայրիկիս համար արձան քանդակել
284. Նախադասությու ններր լրացրո´ւ:
Երբ երջանկության պակաս էր զգում նա մեն-մենակ քայլում էր իր գեղեցիկ
պարտեզներում:
Վերջապես, երբ հ , դուրս եկավ թփերի միջից:
Վանդակում, որտեղից ……….. կերի արկղն էր միայն
մնացել:
Եթե ………………. ջիներն ու իֆրիտներր (արևելյան հե-
քիաթների հերոս ոգիներ են) կռվարարներին անապատի ու սպիտակ ջորիներ կամ նռան հատիկներ կդարձնեին:
Թե որ ……………. , ես էլ առանց հակառակվելու ու
քննարկելու կհավատամ:
285. Կետերը փոխարինի´ր տրված բառերից մեկով:
Հուշերով տարված՝ լրիվ մոռացել էր հոտն էլ, շներին էլ:
Բոլորովին չէր հիշում, թե որտեղ էր տեսել այդ դեմքը:
Ունեցած-չունեցածը ամբողջովին կտակեց փոքր թոռանը:
Ամենևին մոտ չթողեց որևէ մեկին:
Աչքերից երևում էր, որ պատմածներիս ամենևին չի հավատում:
Բոլորովին լավ չէր զգում:
Հումորի զգացումդ լրիվ կորցրել ես:
Ծերությունից ամբողջովին մանկացել էր:
Լրիվ, ամբողջովին, բոլորովին, ամենևին:
1.Առանձնացրո’ւ պատմվածքի ամենից հուզիչ հատվածը եւ մակնաբանի’ր։
Նրանք հարձակվեցին աղջկա վրա, բռեցին ու սկսեցին քաշքշել ու հրել: Մարգոն դիմադրում էր, հետո աղաչում էր, հետո լաց էր լինում, բայց նրան քարշ տվեցին հետ՝ թունել, ու հետ՝ դեպի ամենահեռու սենյակը, ու հետո խորդանոց, ու հետո շրխկացրեցին ու կողպեցին դուռը: Ապա, խորդանոցի դիմաց կանգնած, նայում էին, թե ինչպես է դուռը ցնցվում. Մարգոն բռունցքներով հարվածում էր դռանն ու ամբողջ մարմնով վրան էր նետվում:
Իմ կարծիքով այս հատվածը ամենահուզիչն էր, քանի որ այստեղ աշակերտները հակառակվում ու ցավեցնում էին աղջկան:
2. Ինչո°ւ է պատմվածքը վերնագրված «Ամբողջ ամառը մեկ օրում,,։ Այլ կերպ ինչպե°ս կվերնագրեիր։
Պատմվածքը վերնագրված էր Ամբողջ ամառը մեկ օրում, քանի որ, ալդ աշխարհում արևը յոթ տարին մեկ էր դուրս գալիս, իսկ ես կվերնագրեի այսպես՝ Արևը շողաց Վեներայում:
3. Առանձնացրո’ւ պատմվածքի հերոսներին եւ բնութագրի’ր։
Մարգո- համեստ, անպաշտպան, երևակայող, միամիտ
Դասարանցիներ- դաժան, չար, անմիտ
Պարապմունք 94.
Ամփոփ աշխատանքի քննարկում:
Թեմա՝ տասնորդական կոտորակների բազմապատկումը, տե՛ս տեսանյութը:
Երկու տասնորդական կոտորակներ բազմապատկելու համար պետք է՝
1) թվերը բազմապատկել` անտեսելով ստորակետները
2) արտադրյալում աջից ստորակետով անջատել այնքան թվանշան, որքան թվանշան կա ստորակետից հետո երկու կոտորակներում միասին:
Բազմապատկենք 1 1,1 և 0,2 թվերը: Թվերը բազմապատկում ենք՝ անտեսելով ստորակետները: Ստանում ենք՝ 111⋅2=222: Ստորակետով աջից անջատենք երկու թվանշան (յուրաքանչյուր կոտորակում ստորակետից հետո կա մեկական թվանշան՝ միասին կա երկու թվանշան)՝ 11,1⋅0,2=2,22:
Դիտարկենք ևս երկու օրինակ՝
753,4⋅0,01=7,534
0,3⋅20,1=6,03
Եթե արդյունքում ստացվում է ավելի քիչ թվանշան, քան պետք է անջատել ստորակետից հետո, ապա արտադրյալի վերջում կցագրում են զրո կամ մի քանի զրոներ:
753,4⋅0,001=0,7534
41,37⋅0,001=0,04137
0,25⋅0,03=0,0075
Առաջադրանքներ.
1.Հաշվիր արտադրյալը՝
4 x0,1=0,4
3x 0,2=0,6
1,1×2=2,2
2,3×3=6,9
15,5×5=77,5
19,5×8=15,60
12×1,2=
45×0,5
2.Հաշվիր արտադրյալը`
1,1×1,1
2,3×0,5
1,25×8,1
9,6×4,5
125,1×0,3
5.Լուծիր խնդիրը:
Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝
4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։
4×5,2=20,8
3×4,8=14,4
20,8+14,4= 35,2ghmjkt
6.Կատարիր գործողությունները.
(2/5+1/7)x35
(¼+1/8)x8
(12.⅓+2.⅙)x30
¼-⅛-1/16
7.Լուծիր խնդիրը:
Քառակուսու պարագիծը 240 սմ է։ Գտե՛ք նրա մակերեսը։
8.Շոգենավն առաջին օրն անցավ ամբողջ ճանապարհի
1/7 ‐ը, իսկ երկրորդ օրը՝ 2/7 ‐ը։ Ճանապարհի ո՞ր մասը մնաց անցնելու։
Они едут в старый театр, Каждое воскрссенее студенты ездят в большой новый бассейн, Студенты ездят по воскресеньям в большой новуй стадион, Наши друзья завтра поедут в Киев, Антон вчера ходил в исторический музей, Анна хочет поехать в городскую библиотеку, Студенты ездили на каникулах в родину.
В театр, балет, Друга Сергея и подругу Марту, Субботу, в центр билетной кассы, на следующее воскресение следующее воскресенье, Вечером,
1.Անգիր սովորի’ր Հ. Սահյանի «Մեր լեզուն» բանաստեղծությունը։
2. Ովքեր Հ. Սահյանի գործերից չէին ձայնագրել, լրացնեն։
3. Հ. Սահյանի բանաստեղծություններից դուրս գրի’ր մի քանի փոխաբերություն։
Բորբոքում ես կռիվ ու վեճ
Յոթ գլխանի տառապանքին
Աստղերից կախված օրորվում էինք…
1․ Կետերի փոխարեն լրացրո՛ւ ջ, ճ կամ չ (անծանոթ բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր)։
Ալոճ, ակնակապիչ, ակնակապիճ , աղճատել, աղջամուղ…, աճպարար, անաչառ, անզիջ ում, անմիջապես, անջրդի (չջրած, չոր), անտերունչ (չքավոր), անրջել, աչալուրջ, աչքաբաց, աջակողմյան, աջափնյակ, աջլիկ, առաջարկություն, միջատ, միջոց, շուրջպար, վերջակետ, աղջիկ, ոչխար, ոջիլ, չղջիկ, փախչել, փարչ (կավե գավաթ), քրքի:
2․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը:
Ջրաղացի ճրագի լույսն էր կենդանության միակ նշանը համատարած մթության մեջ:
Ծերունին նայեց հանդիպակած ամպին, բարձրացավ ամբարտակի վրա, քաշեց առաջը հավաքված ճյուղերը, ապա մտավ ջրաղացը և դուռը կողպեց: Քամին վզվզում էր պատերի բացվածքներից, հափշտակում թափված հարդաշաղախ ալրափոշին և փախչում զվարթաձայն: Ծեր ջրաղացպանը կրկին անցավ իր հանապազ-րյա գործին` անշտապ կապելով ալրաթաթա- գո-նոցը:
3․ Տրված բառաշարքից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը և արմատն ընդգծիր:
Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ, շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ,գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ,գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ:
4․ Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր տրված հոմանիշներից մեկով:
ա) Խոցված, սրահարված, սվինահարված, նեղացած, վշտացած:
Վիրավորված ընկավ ձիուց ու օգնություն կանչեց:
Խոցված ընկավ ձիուց ու օգնություն կանչեց:
Ծաղրուծանակից վիրավորված հեռացավ ու որոշեց այդ մասին էլ ոչ մեկի հետ չխոսել:
Ծաղրուծանակից նեղացած հեռացավ ու որոշեց այդ մասին էլ ոչ մեկի հետ չխոսել:
բ) Տիրանալ, սեփականել, նվաճել, հրպուրել, հմայել:
Երիտասարդի անկեղծ ժպիտն ու համարձակ խոսքերը նրան գրավեցին:
Երիտասարդի անկեղծ ժպիտն ու համարձակ խոսքերը նրան հմայեցին:
Որոշել էր անպայման գրավել այդ բերդը, որտեղ երկրի ողջ հարստությունն էին պահել:
Որոշել էր անպայման սեփականացնել այդ բերդը, որտեղ երկրի ողջ հարստությունն էին պահել:
գ) Բարձրացնել, վեր հանել, ոտքի հանել, հաստատել, կերտել, շինել, կառուցել, կասեցնել, դադարեցնել:
Այս պատվանդանի վրա հուշարձան են կանգնեցնելու:
Էլեկտրական լարերի համար այստեղ մի սյուն են կանգնեցրել:
Թեմա՝ Տասնորդական կոտորակների գումարումը և հանումը, խառը առաջադրանքներ:
1.Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք համապատասխան թվանշանը, որպեսզի ստացված անհավասարությունը ճիշտ լինի.
ա) 2,597 > 2,537
բ) 10,85 < 10,95
գ) 8,568 > 4,568 ,
դ) 885,622 < 885,653
2.Համեմատե՛ք կոտորակները.
ա) 3,853 > 2,64
բ) 15,899 > 14,9
դ) 78832,91 < 78732,91
ե) 72,93 < 73,851
զ) 0,382 > 0,45
է) 663,0001 < 663,0002
3.Կատարե՛ք գումարում կամ հանում
ա)5,2+1,7=6,9
բ)14,12+5,17=19, 29
գ)7+45,58=00,15
դ)32,9-12,8= 20,1
ե)48,38-13,29 =35,09
զ)158 -46,04=54,46
է)3 – 0,9
ը)12 – 9,48
թ)17,04-5
4.Գտե՛ք իրար հաջորդող այն երկու բնական թվերը, որոնց
գումարը հավասար է 43‐ի։
5.Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 25,103 ⋅ 100,
գ) 7,03 ⋅ 10
ե) 9,32 ⋅ 10,
բ) 0,3 ⋅ 1000,
դ) 0,99⋅ 100,
զ) 0,0001 ⋅ 100։
6.Ինչի՞ է հավասար այս թվերից ամենամեծի և ամենափոքրի գումարը։
1,73 , 2,563 , 0,82 , 11,729 , 1,6 , 529,1 , 837,2
7.Տասնորդական կոտորակները գրի՛ր դիրքային գրառման տեսքով.
7/10, 4/100, 12/1000, 73/10, 19/10, 1/10000
8. Խնդիր ֆլեշմոբից.
Տրված CD հատվածի վրա N և M կետերն նշված են այնպես, որ CD=13սմ, ND=10սմ, CM=7սմ։ Գտի՛ր NM հատվածի երկարությունը։
4
249. Կետերի փոխարեն գրի´ր ժամանակ ցույց տվող տրված բառերից կամ բառակապակցություններից մեկը:
……գտան այս ջրհորը, ջուրն էլ շատ սառն է ու համով, արի դու էլ խմիր:
Անապատում ջուրը……էլ ոսկով են գնահատում:
Երեք հազար տարի ապրեց այն ծառը, որի տակ փիլիսոփա Պլատոնը…… զրուցում էր իր սաների հետ:
Պատառաքաղը համարյա…..՝ ընդամենը չորս դար առաջ է հայտնագործվել:…Ֆրանսիայի թագավոր Հենրի Երրորդն է օգտագործել, որովհետև ձեռքով ուտելիս ճերմակ օձիքը կեղտոտում էր:
Հարավային Ամերիկայի բնակիչները … են սկսել կարտոֆիլ մշակել՝ 14 հազար տարի առաջ:
……առանց բանվորների գործարաններ են լինելու: …… արդեն Ճապոնիայի Նագոյա քաղաքում կա այդպիսին. նրա տասնութ ռոբոտներն աշխատում են…..և առանց հանգստյան օրերի:
Քաղաքային աղբի մեջ ……. են լինում ջարդված ապակի ու հին շշեր: Գերմանացի ինժեներները դրանք օգտագործելու ձևը……. գտել են. …….դրանցից ջրատար խողովակներ են պատրաստելու:
Հաճախ, արդեն, շուտով ապագայում, հենց նոր, վաղուց, միշտ, ինչ-որ ժամանակ, այսօր, գիշեր ու զօր, առաջին անգամ:
250. Տրված բայերի հրամայական բոլոր ձևերը կազմի´ր:
Օրինակ՝ հասցնել-հասցրո´ւ, մի´ հասցնի կամ մի´ հասցրու,
Հասցրե´ք, մի´ հասցնեք կամ մի´ հասցրեք:
Հագցնել-հագցրու, մի հագցրու, հագցրեք, մի հագցրեք, անցկացնել-անցկացրու, մի անցկացրու, անցկացրեք, մի անցկացրեք, վախեցնել-վախացրու, մի վախեցրու, վախեցրեք,մի վախեցրեք, սևացնել-սևացրու, մի սևացրու, սևացեք, մի սևացրեք, հանգստացնել-հանգստացրու, մի հանգստացրու, հանգստացեք, մի հանգստացեք:
251. Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բոլոր գոյականներով փոխարինելով:
Փաթաթվել ու՞մ, ի՞նչին-մայրիկին
Գրկել ու՞մ ի՞նչ(ը)-եղբորը
Խանգարել ու՞մ, ի՞նչը-հանգստությունը
252. Առածները լրացրո´ւ ընդգծված բառերի հականիշներով:
Չկա չարիք առանց բարիք:
Ջրի բերածը ջուրը կտանի:
Տերովին տերն է պահել. անտերին գայլն է կերել:
Մտնելուց աոաջ միտք արա, թե ոնց դուրս գաս:
Ինչքան զետնի երեսն է, յոթ էնքան գնտնի տակն է:
🌼Նարե Գրիգորյանի բլոգ ❤️ 